Zdjęcia grupowe sprzed 1945 r.
Zdjęcia
...w podróży. Nasi nad Morskim Okiem. Lata 30-te. Rozpoznano: Anielę Kokot i Marię Golusińską. Pani Maria parała się zawodowo fotografią. Była autorką słynnych zdjęć z 3 maja 1940 roku, grupy Ostrzeszowian maszerujących na dworzec kolejowy, by następnie trafić do obozu zagłady w Dachau. Ze zbiorów Andrzeja Cichosza.
Pocztówka z czasów pierwszej wojny światowej adresowana do Adalberta (Wojciecha) Pisulli z Ostrzeszowa. Pan Pisulla mieszkał i prowadził zakład introligatorski przy Neuestrasse obecnie ulica Sienkiewicza. Jeden z wąsaczy to Fr. (Pr.) Pisulla. Na budynku widoczny napis GOTHA-prawdopodobnie to miejscowość w Niemczech-w Turyngi.
25.11.1934 rok. Towarzystwo Chóru Kościelnego im. Stanisława Moniuszki w Ostrzeszowie. Zdjęcie wykonano prawdopodobnie na strzelnica Bractwa Kurkowego, chociaż niewykluczone, że to strzelnica przy ulicy Klasztornej. Rozpoznano: Tomasz Stojecki, Helena Fluder, Leon Klaus, Ignacy Rozmarynowski (dyrygent), Stefan Hazubski, Julianna Biernat, Józef Gruszka, Franciszek Kokot (chorąży), Michał Wiza, Jan Woryma.
...w podróży. "Pamiątka z okazji zwiedzania pogranicza w roku 1935 z Młodymi Polkami." Taki podpis widnieje na odwrocie zdjęcia. Fotografia zrobiona prawdopodobnie w okolicy Pisarzowic. Udało się zidentyfikować: Annę Franikowską i Władysławę Adamską, obie dziewczyny mieszkały w Ostrzeszowie przy ulicy Ogrodowej (obecnie Daszyńskiego). Spróbujmy, może uda się rozszyfrować pozostałych uczestników wycieczki i ich opiekunów. Niebywałą sprawą byłoby poznanie nazwiska pogranicznika.
Lata trzydzieste, gdzieś w Ostrzeszowie. Może na Przedmieściu? Bardzo proszę by członkowie ostrzeszowskich rodów, wymienionych w opisie, przyjrzeli się tej pięknej pamiątce z wesela i pomogli w ustaleniu czyja to uroczystość. 1- Walenty Śliwiński (właściciel browary na Chmielnej) 2- Sylwester Siof, 3- Wiktoria Śliwińska, 10- Amelia Golus (z domu Kinastowska) 11- Władysław Golus (współtwórca Muzeum Regionalnego) 15- Roch Kinastowski (kołodziej, kowal, druh Sokoli), 24- Czesław Śliwiński, 27- Wacława Śliwińska (z domu Kurzawa), 28- Władysław Śliwiński.
Lata trzydzieste. Złote Gody Wawrzyna i Elżbiety Bilskich. Po prawej (z brodą) Antoni Serbeński. U góry, pierwszy z lewej Stanisław Zborowski-organista. Mundurowy z lewej: Michał Łuczak-policjant z Lasek-zamordowany w Katyniu. Chłopiec w bluzce z marynarskim kołnierzem- Marian Łuczak-syn Michała. Ze zbiorów Grażyny Kramarczyk.
...w podróży. Pamiątka jubileuszu 550-lecia sprowadzenia Cudownego Obrazu na Jasną Górę w Częstochowie. 1932-1382. W jubileuszowych uroczystościach sprowadzenia obrazu Matki Boskiej na Jasną Górę, wśród około 300 tysięcy pielgrzymów z całej Polski, była liczna grupa pątników z Ostrzeszowa, z proboszczem Grzegorzem Kucharskim na czele. Na zdjęciu, po jego lewej stronie, stoi ksiądz Sylwester Konieczny. Rozpoznano jeszcze: Jana Worymę, Stefana Hazubskiego, Marię Golusińską, Amelię Kokot i Irenę Malinowską. Pani Irena była córką Mariana Malinowskiego właściciela i redaktora Gazety Ostrzeszowskiej, który zajmował się również fotografią. Jest duże prawdopodobieństwo, że to właśnie on jest autorem tego zdjęcia. Ta wyprawa musiała być dużym wyzwaniem organizacyjnym i transportowym, i musiała odbić się szerokim echem w naszym mieście i okolicy. Niestety nie zachowały się numery Gazety Ostrzeszowskiej z sierpnia 1932 roku i nie posiadamy więcej informacji na temat tej pielgrzymki. Piękna fotografia, a tak mało możemy o niej powiedzieć. Szanowni Państwo, jeżeli ktoś rozpozna swoich bliskich lub znajomych bardzo prosimy o kontakt.
Antoni Serbeński - malarz i pedagog. Od 1931 roku zamieszkał na stałe w Ostrzeszowie i tutaj tworzył. Zdjęcie wykonano pewnie na początku lat 40. przez zesłaniem Serbeńskiego na roboty do Inowrocławia. Na zdjęciu od lewej: Anna Roban (z domu Małyszka), jej syn Józef Roban, Antoni Serbeński, Aniela Kokot (z domu Małyszka, ciotka Anny) oraz Roman Małyszka (wuj Anny i brat Anieli) Aniela Kokot zmarła prawdopodobnie w lutym 1945 roku podczas transportu do obozu Bergen Belsen.
Chór Kościelny Moniuszko, schyłek lat trzydziestych. Zdjęcie już prezentowane, ale obecne jest w bardzo dobrej jakości. Poprawiliśmy też kilka nazwisk. Siedzą od lewej:...Nowacki(?), Pelagia Kulczakówna, Leon Klaus (komornik), ks. proboszcz Grzegorz Kucharski, Tomasz Stojecki, organista Stanisław Zborowski, Jan Woryma. drugi rząd, druga z prawej: Janina Stojecka, trzeci rząd od lewej: drugi- Sylwester Wieczorek, dziewiąta- Franciszka Guzenda, dziesiąty- Wacław Karasiński, czwarty rząd: trzeci- Jan Chwalisz, czwarty- Leon Cebula. Nieprzerwanie poszukujemy zdjęć i informacji dotyczących chóru kościelnego "Moniuszko", zarówno tych przedwojennych jak i tych związanych z powojenną działalnością.
Początek lat trzydziestych. Niestety oprócz tego kiedy mniej więcej powstało to zdjęcie, nic więcej o nim nie wiemy. Udało się tylko rozpoznać jedną osobę-Czesię Kuśnierczyk, (prywatnie moja ciocia), siedzi trzecia od lewej. Proszę przyjrzyjcie się dokładnie tej pięknej fotografii, może uda się jeszcze jakieś nazwisko ustalić. Cioteczka dzisiaj obchodziłaby 99 urodziny. Ze zbiorów Andrzeja Cichosza.
Zdjęcie dedykujemy wszystkim nauczycielom i uczniom cierpiących katusze z powodu zamkniętych szkół i i tęskniących za normalnymi lekcjami. 16.06.1930 rok, klasa w Szkole Powszechnej w Ostrzeszowie (Szkoła Podstawowa nr 2). Zapewne odbywają się właśnie jakieś zajęcia praktyczne dla dziewczynek, nauczycielka to prawdopodobnie Janina Szymańska.
Szkoła Podstawowa nr 2. Napis na odwrocie zdjęcia: Pamiątka opuszczenia szkoły w 1934 roku. Na fotografii widoczny jest proboszcz ostrzeszowskiej parafii ks Grzegorz Kucharski, po jego lewej siedzi dyrektor szkoły Franciszek Szczepański. Harcerka, która stoi za księdzem to Władysława Adamska, a dziewczynka piąta z prawej to prawdopodobnie Anna Franikowska.
Lata trzydzieste, wycieczka ostrzeszowskiej młodzieży, prawdopodobnie na Kuźniki. Udało się poznać nazwiska trzech pań: przysiadła na trawie Anna Franikowska (z.m. Kobzda), za nią stoi Anna Dziuba (z.m. Plewińska), druga od prawej to Władysława Adamska (z.m. Gorząd). Jesteśmy przekonani że dzięki Państwa pomocy uda się rozszyfrować pozostałych uczestników rowerowej eskapady. Rozpoznane dziewczyny mieszkały na ulicy Ogrodowej (obecnie Daszyńskiego), niewykluczone więc ze pozostali również zamieszkiwali okolice Borku.
Lata trzydzieste, prawdopodobnie Kuźniki. Kolejne zdjęcie z rowerowej wycieczki, rozpoznane osoby to: Anna Franikowska (z.m. Kobzda), Anna Dziuba (z.m. Plewińska), Władysława Adamska (z.m. Gorząd). Prawda że piękne były, i nadal oczywiście są, mieszkanki Ostrzeszowa! Nieustanna prośba o informację na temat pozostałych uczestników wyprawy.
Chór kościelny Moniuszko. Rok 1938. Poszukujemy zdjęć i informacji dotyczących chóru kościelnego "Moniuszko", zarówno tych przedwojennych jak i tych związanych z powojenną działalnością. Czy ktoś wie co stało się ze sztandarem widocznym na większości fotografii chóru? 1-...Nowacki, 2-...Kulczykówna, 3-...Gwiazda, 4- ks. proboszcz Grzegorz Kucharski, 5- Tomasz Stojecki, 6- Stanisław Zborowski, 7- Jan Woryma, 16- Janina Stojecka z.m. Skupińska, 18- Sylwester Wieczorek, 26- Jadwiga Domagalska, 27- Wacław Karasiński, 30- Stefan Jędrzejak, 31- Leon Cebula.
Rok 1934, Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży Żeńskiej czyli Młode Polki. W pierwszym rzędzie, pierwsza z lewej Jadwiga Gorgolewska (po mężu Rudnicka). W roku 1919 Stowarzyszenie Młodych Polek w Ostrzeszowie założył ks. radca Michał Perliński i przez lata był patronem tej organizacji skupiającej ponad 200 członkiń. Ze zbiorów Urszuli Rudnickiej.
14 maja 1939 roku. Uroczystość 20 lecia założenia Koła Związków Inwalidów RP w Ostrzeszowie. Niestety nie potrafimy nikogo za zdjęcia rozpoznać, niewiele też wiemy na temat tej organizacji. Przyglądając się fotografii wiadomo że skupiała ona nie tylko cywilów ale również pocztowców, kolejarzy, żołnierzy jak i członków innych organizacji: Towarzystwa Gimnastycznego Sokół, Towarzystwa Powstańców i Wojaków, Bractwa Kurkowego.
Chór im. Stanisława Kościuszki w Ostrzeszowie. Lata trzydzieste, Strzelnica Bractwa Kurkowego przy drodze na Szklarkę obecnie ul. Cicha. Na zdjęciu chór kościelny im. Stanisława Moniuszki. Chór założony został w 1896 roku, przez ks. Michała Perlińskiego i pana Popiałkowicza. Pierwszy rząd, trzeci od lewej Stefan Hazubski. w środku ks.proboszcz Grzegorz Kucharski, obok Tomasz Stojecki, trzeci rząd, szósta od lewej: Helena Fluder, czwarty rząd, drugi od lewej: Leon Cebula. Sztandar trzyma Franciszek Kokot. Jesteśmy bardzo zainteresowani poznaniem większej liczby osób z tej starej i pięknej fotografii. Jeżeli jest ktoś zainteresowany historią chóru to posiadamy kilkanaście ciekawych zdjęć (ostatnie z 70-lecia) i dysponujemy dość dużą liczbą nazwisk członków z powojennej działalności chóru.
Szukamy informacji o rodzinie Calińskich Zdjęcie przedstawia prawdopodobnie rodzinę Calińskich. Młody mężczyzna z tyłu to Henryk Caliński ur. w Ostrzeszowie w 1923 r., imiona rodziców Andrzej Gertruda. Andrzej Caliński prezentował swoje wyroby na wystawie Rolniczo Przemysłowej w 1934 r. Był rymarzem, robił uprzęże paradne i codzienne
Śniadanie myśliwych w ostrzeszowskim lesie, rok 1925. Przy stole pierwszy z prawej siedzi Stefan Borczyński, pierwszy burmistrz Ostrzeszowa po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, po przeciwnej stronie w kapeluszu, siedzi Teofil Kozłowski-zięć Stefana. Borczyńscy mieszkali na ulicy Grabowskiej w domu z czerwonej cegły (przy Mostowej), naprzeciwko znajdował się, należący do nich tartak. Stefan Borczyński był właścicielem dużych obszarów lasów położonych przed Bukownicą i znany był z zamiłowania do myślistwa. Z całą pewnością to w tych lasach powstało to piękne i wyjątkowe zdjęcie. 16 marca 2019 roku, mija 70-ta rocznica śmierci pierwszego burmistrza Ostrzeszowa w wolnej Polsce i mimo że niedawno hucznie obchodzono 100-lecie odzyskania niepodległości i 100-lecie wybuchu powstania wielkopolskiego na ziemiach ostrzeszowskich nikt nie pomyślał by złożyć hołd burmistrzowi wybranemu przez powstańców. Dlatego jako Dzieje Ostrzeszowa chcemy uczcić jego pamięć i zapalić znicz przy grobowcu rodziny Borczyńskich. Jeżeli ktoś jest zainteresowany historią naszej Małej Ojczyzny i chciałby zapoznać się z dziejami rodziny Borczyńskich to zapraszamy jutro (sobota) na stary cmentarz o godzinie 13:30, niedaleko krzyża. Myślę że warto przyjść i poświęcić trochę czasu bo w grobowcu pochowani są również powstańcy wielkopolscy, żołnierze Armii Krajowej i więżniowie niemieckich obozów koncentracyjnych a w sąsiedztwie znajduje się kilka grobowców znanych ostrzeszowskich rodów.
Dożynki w Ostrzeszowie, rok 1907. Pierwszy od lewej: Antoni Wodniakowski, wyżej mój dziadek-Józef Kuśnierczyk, wyżej, drugi z kosą-Wincenty Kozłowski. Fotografia bardzo dobrej jakości, może więc komuś jeszcze uda się rozpoznać swojego przodka. Autorem zdjęcia jest Marian Malinowski, pradziadek wybitnego ostrzeszowskiego fotografa Grzegorza Kosmali. Zdj. ze zbiorów Muzeum Regionalnego.
Ok. 1926 roku, prawdopodobnie ochronka -przedszkole przy ulicy Ogrodowej (Daszyńskiego). U dołu, siedzą na ziemi moje ciocie-Kuśnierczykówny: ósma od lewej Kazia, (ur. 1922), następnie Czesia (ur. 1921). Bardzo ciekawa jest reż druga strona fotografii (pasek u dołu). Pieczątka świadczy że zdjęcie zostało zrobione przez panią T. Gościniakową, która była właścicielem zakładu fotograficznego przy ulicy Targowej 143 (obecnie Targowa 4), zakład ten w 1927 roku kupił Franciszek Feige.
Zdjęcie z ok 1924 roku, przedstawia prawdopodobnie pierwsze po odzyskaniu niepodległości absolwentki Miejskiego Koedukacyjnego Gimnazjum Humanistycznego w Ostrzeszowie. W wydawnictwie "W cieniu kasztanów" podane są następujące nazwiska pierwszych maturzystek: Maria Frelkiewicz, Anna Klubówna (z laską), Maria Mrugasiewicz, Julia Musiałowiczówna, Helena Witkowska Nadesłane przez Patryka Jarosza.
Mój ojciec Wincenty Adamski pierwszy z lewej strony z kolegami(także Czesi) w pracy. Rok 1942 Wrocław (Breslau). Na marynarce przypięta litera P,co Polacy musieli nosić, tak jak Żydzi gwiazdę Dawida. Na końcu ulicy Zamkowej,po prawej stronie w domu zbudowanym z czerwonej cegły (chyba stoi tak do dzisiejszego dnia?), mieszkali Bracia Łebscy. Józef mąż mego ojca siostry i u góry jego brat z rodziną.Był zakaz gromadzeń, a my całą rodziną i z p. Makarym mieszkającym blisko nas poszliśmy w odwiedziny.Mężczyźni grali w karty i chyba politykowali.Zaraz po powrocie do domu przybiegł do nas kuzyn Achu i ostrzegł, że braci Łebskich aresztowano. Ja ostrzegłem p. Makarego, a gdy wróciłem,to ojca już nie było.Na piechotkę przez Meszyny uciekł do Wrocławia, gdzie dzięki znajomości języka niemieckiego dostał pracę u Niemca w ogromnym rzeźnictwie i tak przeżył okupację. Braci Łepskich wywieziono do Dachau i po miesiącu przysłano prochy z adnotacją,że zmarli na grypę. Pan Makary ukrywał się na ostrzeszowskich wioskach.Bracia Łepscy spoczywają w małych grobach na ostrzeszowskim cmentarzu.
Los samotnych kobiet z dziećmi podczas okupacji był nie do pozazdroszczenia. Cała odpowiedzialność za przeżycie i ich wychowanie spadła na barki kobiet. Moja Matka z bratem Tadkiem na ręku, w środku p. Szczepańska chyba z Marylą, a dalej p. Kubasowa. Stoją od lewej strony: Stefania Furmanek z młodszą siostrą Ireną, moja siostra Kazimiera, młoda Kubasówna, autor komentarza i Heniu Furmanek. Rok 1944, podwórze domu pp. Królaków
Ulica Dworcowa, lata okupacji niemieckiej. Na tle kolejowej wieży ciśnień w środku (w butach z cholewami), wśród polskich pracowników i niemieckich kolejarzy stoi Stanisław Dolata. Stanisław Dolata (1887-1974) w czasie pierwszej wojny światowej służył w armii pruskiej na froncie zachodnim. W latach 1918-1919 bierze udział w Powstaniu Wielkopolskim. W latach trzydziestych z Rychtala wraz z rodziną przeprowadza się do Ostrzeszowa. Pracuje na kolei. W czasie drugiej wojny żołnierz Armii Krajowej, jako kolejarz pomaga z narażeniem życia, uciekać jeńcom z transportów. Zdemaskowany, ukrywa się do końca wojny. Te kilka, krótkich zdań ukazują pana Stanisława jako człowieka nietuzinkowego, odważnego, wielkiego patriotę. Ilu jeszcze jest takich zapomnianych bohaterów, żołnierzy, powstańców, nauczycieli czy społeczników? W każdym domu w każdej rodzinie znajdą się tacy ludzie i każdego z nas jest obowiązkiem by przywrócić o nich pamięć. Ze zbiorów rodziny Malskich.
Różne były losy mieszkańców Ostrzeszowa w czasie II wojny światowej. Byli wywożeni do obozów, przesiedlani, walczyli w partyzantce albo w Polskich Siłach Zbrojnych na zachodzie i tak po prostu i zwyczajnie starali się przeżyć każdy kolejny dzień w okupowanym Ostrzeszowie. Zdjęcie które prezentujemy wykonano w Kielcach, gdzie przesiedlono kilka ostrzeszowskich rodzin które założyły tam małą ostrzeszowską kolonię, pomagając sobie nawzajem i spotykając przy różnych okazjach, tak jak w wigilijną noc w 1944 roku. Przy wigilijnym stole stoją od lewej: Stanisław Hęćka, Franciszka Janiak, Zofia Hęcka, Bogdan Pacanowski (starszy brat Tadeusza). Od prawej strony siedzi: Jasiu z mamą Marią Taylor, obok Janina Hęcka (z d. Wodniakowska), reszta osób nierozpoznana. Zdj. ze zbiorów Jana Taylora. . Dzieje Ostrzeszowa życzy zdrowych i spokojnych świąt Bożego Narodzenia i żeby każdy mógł spędzać te wyjątkowe dni w ojczyżnie wśród rodziny i najbliższych.
Zdjęcie wykonano w przedszkolu parafialnym, prowadzonym przez siostry Nazaretanki przed Dniem Niepodległości w listopadzie 1938 roku. Fotografię udostępnił p. Marek Makieła z nadzieją że uda się jeszcze kogoś rozpoznać. 12- Irena Gibasiewicz , 20- Krystyna Zawielak. 21- s. Anezja (Julianna Uss) kierowniczka przedszkola w latach1933-34, 23- ks. proboszcz Grzegorz Kucharski, 24- s.Stanizja (Jadwiga Stubieda) przełożona domu w Ostrzeszowie, 26- Danuta Kurzawska, 27- Krystyna Gibasiewicz, 28- Stanisława Gibasiewicz.